قفل دیفرانسیل را به اختصار دفلاک (Diff Lock) نیز می گویند. دفلاک چیست؟ دفلاک مخفف دیفرانسیل (Differentiel) و لاک (Lock) به معنای قفل کردن دیفرانسیل است. زمانی که یک چرخ در یک محور اصطکاک خود را از دست می دهد به عنوان مثال سطح یخ زده یا گل یا در کویر داخل شن رفته و گیر می کند دیفرانسیل به طور فیزیکی و حالت نرمال نیرو را به چرخی انتقال می دهد که نیروی کمتری را تحمل می کند یا همان چرخی که سطح زیر آن اصطکاک ندارد قفل دیفرانسیل در این حالت نیرو را به چرخ مخالف یا چرخی که سطح زیر آن اصطکاک بهتری دارد منتقل می کند، در این حالت خودرو از حالت گیر خارج می شود و ماشین را از مهلکه را می کند.
دفلاک چیست؟
به عبارت دیگر در مواقعی که ماشین چسبندگی خوبی با زمین ندارد این سیستم به کمک می آید و قدرت را به شکل مساوی بین دیفرانسیل جلو و عقب تقسیم خواهد کرد.
برای این که بفهمیم و درک کنیم که دفلاک چیست و چه کارهایی انجام می دهد باید گفت در واقع زمانی که راننده قفل دیفرانسیل را فعال می کند سبب می شود محور چرخ های طرفین با دیفرانسیل قفل شود و گشتاور به شکل مساوی بین چرخ ها تقسیم شود. در این حالت چرخ روز زمین نیز گشتاور را دریافت نموده و نیروی جلوبرنده لازم را خواهد یافت.البته بعضی از قفل های دیفراسنیل هوشمند قابلیت تنظیم را دارند که گشتاور به چه میزان تقسیم شود؛ به عنوان مثال راننده می تواند تعیین کند 80 درصد توان موتور به چرخ دریگر با زمین ارسال گردد و تنها 20 درصد به چرخ لنگ در هوا برسد.
این حالت برای زمین های باتلاقی و پر از گل و لای و زمین های یخ زده می تواند کاربرد داشته باشد؛ چون که امکان دارد برای لحظه ای یکی از چرخ ها در مسیر خیس و گل آلود قرار داشته باشد ولی چرخ دیگر همچنان در مسیر خشک باشد. در چنین حالتی هم نیز قفل دیفرانسیل می تواند کاملا در خدمت راننده باشد.
اول، قفل دیفرانسیل اتوماتیک
این نوع قفل به دو حالت همواره درگیر یا همیشه آزاد تقسیم می شود و راننده نیازی به تنظیم دستی آن نمی باشد.
الف- همیشه درگیر:
این قفل ها به طور معمول در ماشین هایی که در مسابقات یا بیابان ها و … به اصطلاح آفرود می باشند استفاده می شوند به عبارت دیگر در ماشین هایی که کمتر در جاده هستند استفاده می گردد.
در این نوع قفل ها از یک فنر در سمت راست و چپ برای درگیر کردن چرخ دنده‌ها یعنی همان قطعه دندانه دار انتهای پولوس به کرانویل استفاده می گردد. ساختار ذکر شده سبب می گردد چرخ‌های دو سمت به تبع پولوس‌ها دائماً به هم وصل باشند اما سختی و طول فنر به نوعی طراحی می گردد که در زمان دور زدن فنر وصل به چرخ بیرون پیچ، نمی‌تواند نیروی کافی به منظور حفظ شتاب جانب مرکز قطعه دندانه‌دار را تأمین کند و در نتیجه به چرخ متصل به این دندانه نیرویی وارد نمی گردد.
ب- همیشه آزاد تقسیم:
در این نوع ماشین ها قفل دیفرانسیل ماشین در حالت عادی همواره آزاد بوده و هر زمان که حس گردد که مورد نیاز است خود به طور اتوماتیک درگیر می شود و مانع گیر کردن ماشین می گردد.
تفاوت فاحش این سیستم با یک سیستم قفل دار برقی که امروزه در بسیاری از شاسی بلند‌ها وجود، دارد تمام اتوماتیک و تماما مکانیکی بودن آن است که ضریب اطمینان را بسیار بالا برده و به علاوه از آسیب های شدید بعدی ناشی از فراموشی در غیر فعال کردن قفل برقی جلوگیری می گردد؛ چون که به محض رهائی از شرایط نامناسب خود بخود غیر فعال می شود بهترین نحو ممکن عمل کرده و حتی یک راننده معمولی نیز می‌تواند از آن آخر استفاده را داشته باشد.
لازم به ذکر است امروزه اکثراً خودروسازهای آمریکایی به منظور محصولات دو منظوره (جاده‌ای و آفرود) و حتی تماماً آفرود از این نوع دیفرانسیل استفاده می نمایند.
2- قفل های غیر اتوماتیک
این نوع از قفل ها شامل سه نوع می باشد: نیوماتیک (هوای فشرده یا پنوماتیک) ، سیمی مشابه سیم کلاچ) مکانیکی و برقی.
که در همه سه نوع بالا فعال یا غیر فعال کردن قفل کاملا به شکل دستی باید انجام شود. لذا در این نوع ماشین ها باید راننده حواسش کاملا جمع باشد تا بعد از خارج شدن از شرایط بحران دفلاک را غیر فعال کند؛ چون که در غیر این صورت دچار مشکل خواهد شد.
سیستم گیربکس دیفرانسیل:
توجه داشته باشید که در ماشین های مدرن امروزی نظیر اسپورتیج، سانتافه، توسان، لکسوس NX و .. که سیستم گیربکس دیفرانسیل آن ها AWD نامیده می شود قفل دیفرانسیل هم زمان با درگیر کردن دیفرانسیل دوم که توسط یک کلید انجام می شود فعال می گردد.
توصیه می کنیم قفل دیفرانسبل را تنها در راه های ناهموار خاکی، برفی و بارانی، یخ بندان، گل و لای و… مورد استفاده قرار گیرد و در خیابان های شهری و آسفالت و… مورد استفاده قرار نگیرد؛ چرا که حداکثر سرعت ماشین با این سیستم نهایتا تا 100 کیلومتر بر ساعت است، توجه داشته باشید که دفلاک در این نوع ماشین ها با خودرو های آفرود که معمولا 4×4 یا 4WD نامیده می شوند تفاوت دارد.
