کولر خودرو چیست؟
کولر خودرو یا همان سیستم تهویهی هوای خودرو، دستگاهی است که در خودرو نصب میشود و برای خنک و تهویه کردن هوای داخل آن استفاده میشود. اصلیترین وظیفه کولر خودرو، خنک کردن هوای داخل خودرو به منظور افزایش راحتی سرنشینان در طول سفر است.
کولر خودرو معمولاً شامل یک سیستم یا واحد تولید هوای سرد، فنهای پرتاب کننده هوا و لولهها و برقرار کنندههای هوای سرد در داخل خودرو میشود. این سیستم با استفاده از یک کمپرسور و فشار مبرد (معمولاً فرآیند تبخیر و تکثیر) هوا را خنک میکند و سپس آن را از طریق فنها به داخل فضای خودرو منتقل میکند.
کولر خودرو علاوه بر خنک کردن هوا، قادر است به تهویهی هوای داخل خودرو کمک کند. این بدان معناست که میتوانید هوای تازه را از بیرون وارد خودرو نموده و هوای کثیف و گرم را خارج سازید.
دکمه AC دکمه تهویه مطبوع روی کولر خودرو
سیستم تهویه ی خودرو یکی از پرکاربردترین سیستمهایی است که در فصل گرما، مورد استفاده قرار میگیرد و عدم عملکرد صحیح و یا کاهش کارائی آن، نارضایتی و شکایت سرنشینان خودرو را به همراه خواهد داشت.دکمه AC در ماشین نشان می دهد که سیستم تهویه مطبوع روشن است. با فشردن این دکمه کولر خودرو شروع به خنک کردن هوای داخل خودرو می کند. هوای داخل خودرو با چرخش مجدد خنک می شود. هوا به داخل کشیده میشود، سپس در یک سیستم بسته خنک میشود و از طریق دریچههای هوا آزاد میشود تا احساس دلپذیری در کابین ایجاد شود.
قطعات تشکیل دهنده ی کولر خودرو :
-
کمپرسور
-
لولهها
-
اواپراتور یا مبدل حرارتی (Evaporator)
-
کندانسور (Condenser)
-
کپسول خشک کننده
-
شیر انبساط
-
فن
-
صمامها و لولههای تحت فشار
-
گاز کولر
-
سیستم برقی و کنترلی
نحوه ی عملکرد سیستم کولر خودرو چگونه است ؟
درمرحله اول، کمپرسور به کمک نیرویی که از تسمه دینام میگیرد، گاز را فشرده میکند. بعد از آن گاز فشرده با فشار بالا به کندانسور ارسال شده و با از دست دادن گرما به مایع تبدیل میگردد. حالا این مایع با عبور از شیر انبساط به دلیل کاهش شدید فشار، حالت دوفازی میگیرد و پس از وارد شدن به اپراتور، گرما را جذب کرده و به مایع تبدیل میشود. در نهایت فن کولر هوای داخل اتاق خودرو را به لوله ها هدایت کرده و پس از خنک شدن هوا، مجددا آن را به داخل کابین برمیگرداند.
راهکارهای لازم برای نگهداری و بهبود عملکرد کولر خودرو در تابستان
تمیز نگه داشتن فیلتر هوا: اطمینان حاصل کنید که فیلتر هوا در کولر خودرو شما تمیز است و مسدود نشده است. فیلتر کثیف میتواند جریان هوا را محدود کرده و عملکرد کولر را کاهش دهد. بنابراین، بهتر است فیلتر هوا را منظماً تمیز کرده و در صورت لزوم آن را تعویض کنید.
بررسی سطح مایع سردکننده: در برخی از مواقع، میزان مایع سردکننده (آنتیفریز) در کولر خودرو کاهش مییابد. اگر سطح مایع سردکننده پایین است، عملکرد کولر خودرو نیز کاهش مییابد. بنابراین، از طریق چک کردن سطح مایع سردکننده و اضافه کردن آن در صورت لزوم، مطمئن شوید که کولر خودرو به طور بهینه عمل میکند.
بررسی سیستم خنکایش یا تهویه موتور: سیستم خنکایش موتور و کولر خودرو به یکدیگر وابسته هستند. اگر سیستم خنکایش موتور به درستی عمل نکند، موتور گرم میشود و عملکرد کولر را تحت تأثیر قرار میدهد. بنابراین، بررسی سیستم خنکایش موتور و تعمیرات لازم را در صورت نیاز انجام دهید.
استفاده از سایهبان خورشیدی: هنگامی که خودرو خود را پارک میکنید، سایهبان خورشیدی را بر روی شیشه جلویی قرار دهید. این کار باعث میشود که دمای داخل خودرو کاهش یابد و کولر بهتر عمل کند.
تهویه منظم خودرو: قبل از شروع استفاده از کولر خودرو، درب و پنجرههای خودرو را برای مدتی باز کنید تا هوا تهویه شود. این عمل به کولر خودرو کمک میکند تا سریعتر و بهتر عمل کند.
مراقبت منظم از سیستم الکتریکی: بطور منظم، سیستم الکتریکی خودرو را بررسی و نگهداری کنید، زیرا این سیستم برای عملکرد کولر نیز مهم است. اطمینان حاصل کنید که باتری خودرو شما در حالت عالی قرار دارد و هیچ مشکلی ندارد.
کمپرسور: کمپرسور، قلب سیستم کولر خودرو است و برای فشرده کردن مایع خنککننده و ایجاد فشار لازم برای تولید هوای سرد استفاده میشود. اگر کمپرسور خراب یا عملکرد آن نامناسب باشد، عملکرد کولر تحت تأثیر قرار میگیرد.
پارک خودرو درسایه: هنگام پارک خودرو، سعی کنید آن را در جایی که در سایه قرار دارد، پارک کنید. این کار باعث میشود که دمای داخل خودرو به طور قابل توجهی کاهش یابد و کولر خودرو در زمان استفاده سریعتر خنک شود.
استفاده از سیستم تهویه قبل از شروع رانندگی: قبل از شروع رانندگی، کولر خودرو را به حالت تهویه داخلی تنظیم کنید و در صورت امکان چند دقیقه قبل از شروع سفر، فن کولر را روشن کنید. این کار باعث میشود هوای داخل خودرو به سرعت خنک شده و در زمان استفاده از خودرو، راحتی شما افزایش یابد.
تهویه مجدد قبل از خاموش کردن خودرو: قبل از خاموش کردن موتور خودرو، کولر را به حالت تهویه داخلی تنظیم کنید تا در زمان بعدی استفاده، خودرو سریعتر خنک شود.
استفاده از سایهبرها: استفاده از سایهبرها بر روی شیشههای خودرو میتواند از تابش مستقیم نور خورشید جلوگیری کند. این کار باعث کاهش دمای داخل خودرو میشود و کولر به طور موثرتر عمل میکند.
عمر مفید کولر خودرو به چه عوامل بستگی دارد ؟
عمر مفید کولر خودرو به عواملی از جمله کیفیت و تولید کننده کولر، نحوه استفاده، نگهداری و سرویسدهی منظم بستگی دارد .در حالت کلی، یک کولر خودرو با رعایت نکات زیر میتواند به مدت طولانی به درستی عمل کند:
کیفیت تولید: کولرهای خودرو تولید شده توسط شرکتهای معتبر و با استفاده از قطعات با کیفیت به طور کلی دارای عمر مفید بیشتری هستند.
نحوه استفاده: استفاده صحیح از کولر خودرو، مثل تنظیم درجه حرارت مناسب، رعایت راهنماییهای تولید کننده و جلوگیری از وضعیتهای غیرعادی مانند استفاده در دماهای بسیار بالا، میتواند عمر مفید کولر را افزایش دهد.
نگهداری و سرویسدهی: مراقبت منظم، سرویس و تعمیرات لازم برای کولر خودرو نقش مهمی در افزایش عمر مفید آن ایفا میکند.
شرایط محیطی: شرایط محیطی مانند دما، رطوبت و آلودگی هوا نیز میتوانند تأثیرگذار باشند. در مناطقی با دمای بسیار بالا یا رطوبت زیاد، کولر خودرو ممکن است به مشکل بخورد و عمر مفید آن کاهش یابد.
کارکرد خودرو: عمر مفید کولر خودرو همچنین ممکن است تحت تأثیر عملکرد و سایر سیستمهای خودرو قرار بگیرد. به عنوان مثال، اگر سیستم خنکایش موتور به درستی عمل نکند، کولر خودرو نیز ممکن است تحت تأثیر قرار گیرد.
نصب اصولی: نصب کولر خودرو به شکل صحیح و توسط فنیهای ماهر انجام شود. بررسی تمام قطعات، اتصالات و سیمکشیها از اهمیت بالایی برخوردار است.
اقدامات لازم برای نگهداری مناسب از کولر خودرو و استفاده ی بهینه از آن:
تمیز کردن و تعویض فیلتر هوا: فیلتر هوا در کولر خودرو برای جلوگیری از ورود ذرات گرد و غبار به داخل سیستم استفاده میشود. بنابراین، به صورت منظم، فیلتر هوا را بررسی و تمیز کنید و در صورت لزوم آن را تعویض کنید.
نظافت داخلی کولر: برای حفظ کولر خودرو تمیز، سطوح داخلی آن را با استفاده از پاک کنندههای مناسب تمیز کنید. این شامل پاک کردن شیشهها، پنلها، دستهها و سطوح دیگر است.
تهویه قبل از استفاده: قبل از شروع استفاده از کولر خودرو، درها و پنجرهها را به مدت کوتاهی باز کنید تا هوای داخل خودرو تهویه شود. این کار کمک میکند تا کولر سریعتر و بهتر عمل کند.
رعایت درجه حرارت مناسب: نگهداری درجه حرارت مناسب در کولر خودرو، هم به عملکرد بهتر آن کمک میکند و هم از مصرف سوخت بیشتر جلوگیری میکند. تنظیم درجه حرارت به طور معقول و بر اساس نیاز خود را پیشنهاد میکنم.
جلوگیری از آلودگی سیستم خنکایش: کولر خودرو ممکن است با گرد و غبار، خاک و سایر ذرات آلوده شود. بهتر است قبل از فصل گرما و در فواصل منظم، سیستم خنکایش را بررسی و از آلودگیها پاک کنید.
سرویس و تعمیرات منظم: انجام سرویس و تعمیرات دورهای توسط فنیهای ماهر برای کولر خودرو بسیار مهم است. این شامل تعویض مایع سردکننده، بررسی سیستم خنکایش موتور، تعمیر قطعات خراب و غیره میشود.
پارک کردن در محیط مناسب: تا جایی که ممکن است خودرو را در زیر نور شدید آفتاب پارک نکنید. پارک کردن در زیر سایه همیشه در اولویت باشد.
تمیز کردن فیلتر هوا: در کولر خودرو شما یک فیلتر هوا وجود دارد که هوای وارد سیستم را تصفیه میکند. بررسی و تمیز کردن این فیلتر به صورت دورهای باعث بهبود عملکرد کولر خواهد شد. بسته به نوع خودرو و کاربری، فیلتر ممکن است قابل جدا شدن و قابل شستشو باشد یا نیاز به تعویض داشته باشد.
بررسی سطح فشار مایع خنککننده: سطح فشار مایع خنککننده (رفریجرانت) در کولر خودرو بسیار مهم است. اگر سطح فشار پایینتر از حد مجاز باشد، کولر ممکن است کارکرد مناسبی نداشته باشد یا حتی خراب شود. بهتر است این کار را به تعمیرکاران متخصص واگذار کنید.
بررسی سطح روغن کمپرسور: کمپرسور در کولر خودرو نقش مهمی در عملکرد دارد. بنابراین، بررسی سطح روغن کمپرسور و تأمین آن به میزان مناسب مهم است. اطمینان حاصل کنید که سطح روغن کمپرسور در محدوده مشخص شده توسط تولید کننده قرار دارد.
استفاده منظم از کولر خودرو: استفاده منظم از سیستم کولر خودرو به کارکرد بهتر و نگهداری آن کمک میکند. حداقل یک بار در هفته، به مدت چند دقیقه کولر خودرو را روشن کنید تا سیستم فعال و عملکرد.
چه زمان کولر خودرو را باید شارژ کرد تا بتوان استفاده ی بیهینه کرد؟
کولر خودرو برای عملکرد صحیح به گاز خنک کننده نیازمند است. شارژ کردن کولر خودرو به معنای افزودن مایع خنککننده (معمولاً فرئون) به سیستم کولر است.
با گذشت زمان که به طور تقریبی دو سال برآورد شده است، میتوان مطمئن بود این گاز به اتمام رسیده و باید آن را مجدد شارژ نمود. از طرفی اگر این گاز تمام شده باشد کولر تاثیری بر خنک کردن هوا نخواهد داشت. هنگام خرید این گاز توجه داشته باشید تا گاز خریداری شده مشابه قبلی باشد، زیرا که ترکیب دو گاز متفاوت، عملکرد صحیح کولر را کاهش میدهد
نتیجه گیری
کولر خودرو یکی از مهمترین قطعات رفاهی ماشین است که رانندگی را درفصول گرم برای سرنشینان راحتتر می کند. گاز به کار رفته در کولر همان گاز فرئون است که بسته به میزان کارکرد کولر خودرو حداقل دو سال یک بار نیاز به شارژدارد.استفاده از کولر باعث افزایش ناچیزی در مصرف سوخت می شود.
این قطعه هم مانند سایر قطعات خودرو برای اینکه کارکرد بهتر و همچنین طول عمر بیشتری داشته باشد نیاز به سرویس و تعمیر کاری دوره ای و شرایط نگهداری مناسب در فصول گرم و سرد سال دارد. عمر مفید کولر خودرو به عواملی از جمله کیفیت و تولید کننده کولر، نحوه استفاده، نگهداری و سرویسدهی منظم بستگی دارد.