اواپراتور یا تبخیر کننده ی ماشین می تواند همه ی شرایط را جهت تبدیل مایع به گاز محیا نماید. در این حالت مایعی که مستعد تبدیل به گاز بوده و به آن مبرد گفته می شود، گرمای محیط را جذب نموده و دچار تغییر حالت شود و به گاز مبدل گردد. هوای اتاقک خودرو از طریق یک فن به سمت اواپراتور هدایت شده و پس از گذشتن از بین لوله های بسیار باریک آن، خنک شده و رطوبت نیز جذب خواهد شد.
در روز‌های گرم سال و به خصوص فصل تابستان، از جمله پر کاربرد ترین سیستم های موجود در هر ماشین، سیستم تهویه ی مطبوع و یا کولر ماشین می باشد. همواره از دغدغه های رانندگان در هنگام استفاده از کولر ماشین این است که آیا این وسیله در حال انجام کار، با کارآئی مناسب همراه است و آیا سرمای تولیدی توسط آن استاندارد می باشد؟ سیستم کولر ماشین بر پایه ی اصول علم فیزیک استوار بوده و بر اساس قوانین آن کار می نماید.
کولر ماشین، از مجموعه بخش های متفاوتی متشکل بوده که در کنار یکدیگر هوای سرد تولید کرده تا رانندگان در زمان رانندگی و در گرمای تابستان لذت ببرند.
اجزای اصلی تشکیل دهنده ی کولر عبارتند از:
- اول، کمپرسور.
- دوم، کندانسور.
- سوم، خشک کننده.
- چهارم، اواپراتور.
- پنجم، شیر انبساط.
- ششم، فن خنک کننده.
- هفتم، یونیت موتور.
یکی از مسائلی که باعث ناامید شدن موقعیت هایی که هر راننده ای ممکن است آن را تجربه نماید، خراب شدن کولر خودرو به خصوص در روز های گرم تابستان می باشد. سیستم جدید، Air Condition بوده که از چندین مؤلفه مستقل متشکل شده که جهت تبدیل هوای گرم به خنک باید در کنار هم و به صورت دقیق کار نمایند، بروز مشکل این قطعات سبب می شود تا کارایی کولر کاهش یافته و یا سیستم کولر به طور کلی از کار بیفتد. در این قسمت به نقش اواپراتور در سیستم کولر خواهیم پرداخت.
اواپراتور کولر ماشین چیست؟
سیستم تهویه مطبوع جهت خنک کردن و جذب رطوبت هوای داخل اتاقک خودرو طراحی شده. اواپراتور قطعه ای فلزی بوده که از لوله های فلزی بسیار نازکی متشکل بوده و دارای تبادل حرارتی بسیار زیادی با محیط بیرون بوده و مایعی که استعداد زیادی جهت تبدیل به گاز خواهد داشت، وارد این قطعه شده و به جذب گرمای محیط، بر پایه ی اصول علم فیزیک، تغییر حالت داده و به گاز مبدل می گردد؛ این فرآیند باعث خنک شدن اواپراتور می شود. یک فن در جلوی اواپراتور و در داخل اتاقک ماشین تعبیه شده و این فن باعث گردش هوا در داخل کابین ماشین شده و هوای خنک را در همه جای آن به گردش در خواهد آورد. خنک شدن اواپراتور سبب قرار گیری رطوبت محیط به صورت قطرات آن بر روی لوله های اواپراتور شده و توسط مخزنی که در زیر آن قرار دارد جمع آوری و به کمک یک لوله از قسمت زیر ماشین تخلیه گردد.
علائم خرابی اواپراتور ماشین چیست؟
اواپراتور، قطعه ای بسیار حساس بوده و دارای لوله های بسیار باریک و نازک است. این قطعه پشت داشبورد و در مجموعه HVAC قرار می گیرد. HVAC مخفف Heating, Ventilating and Air Conditioning بوده و بیشتر قطعات مربوط به کولر و بخاری ماشین در این مجموعه قرار می گیرد. هرگونه ضربه و یا فشاری می تواند باعث آسیب دیدن اواپراتور شود. در این باره باید موارد زیر را دانسته و به رعایت اصول مربوط به آن لازم و مفید خواهد بود.
به علت نوع عملکرد و وظیفه ی خاص اواپراتور، همواره بر روی آن رطوبت و قطرات آب وجود داشته و نور آفتاب نیز به آن نخواهد رسید. درنتیجه شرایطی برای ایجاد و رشد انواع باکتری ها و قارچ ها موجود بوده و همچنین گردش هوا سبب نشستن گرد و خاک بر روی اواپراتور شده و هنگامی که میزان گرد و خاک و قارچ ها بیش از حد شود، این مواد به مانند یک عایق عمل نموده و از میزان تبادل حرارتی اواپراتور و محیط کم شده و کارکرد سیستم کولر کاهش خواهد یافت. همچنین این مواد سبب شده تا هنگام روشن شدن کولر، برای حدود چند دقیقه بوی نامطبوعی که از فعالیت باکتری ها و قارچ ها حاصل می شود، در اتاقک ماشین حس شده که برای رفع این مشکل لازم است تا اواپراتور هر سال توسط ماده ای به عنوان Air Condition Cleaner شسته گردد.
همانطور که پیش از این ذکر شد، از جمله وظایف اواپراتور جذب رطوبت هوای داخل اتاقک بوده و زمان روشن کردن کولر، بر روی لوله های اواپراتور قطرات آب متشکل شده، میزان سرمایش اواپراتور در حدی می باشد که این قطرات آب امکان یخ زدگی داشته و اگر کولر مدام کار نماید، میزان یخ زدگی امکان دارد تا حدی افزایش پیدا کرده که فاصله بین لوله های اواپراتور به طور کامل یخ زده و مسیر عبور هوا مسدود خواهد شد. جهت جلوگیری از این پدیده، سیستمی با عنوان مجموعه ایمنی اواپراتور، طراحی شده تا اواپراتور دچار یخ زدگی نشده و مسیر عبور هوا از بین لوله های اواپراتور مسدود نشده، حال چنانچه این سیستم از کار بیفتد و به درستی کار نکند، اواپراتور یخ خواهد زد و با این که کمپرسور کولر فعال بوده اما جریان هوای خنک در اتاقک ماشین وجود نخواهد داشت.
اگر در زمان تعمیرات و یا در اثر تصادف، ضربه ای به اواپراتور وارد شده که باعث سوراخ شدن آن خواهد شد، گاز موجود در سیستم تخلیه و عمل خنک کاری توسط کولر انجام نمی گیرد.
همانطور که پیش از این گفته شد، زیر اواپراتور، مخزن و شیلنگ کوچکی وجود دارد که جهت جمع آوری و هدایت قطرات حاصل از جذب رطوبت هوا به زیر ماشین بوده، چنانچه این شیلنگ به علت کثیفی های حاصل از گرد و خاک و جلبک های ایجاد شده، مسدود شود، ممکن است میزان جلبک ها و گرد و خاک به علت وجود آب در مخزن به حدی زیاد شود که سبب بوی بسیار نامطبوعی وارد اتاقک خودرو گردد. مانند بوی لجن از دریچه های خروج هوا. برای رفع این مشکل باید تا مسیر خروج آب حاصل از اواپراتور به سمت زیر ماشین باز گردد.
اواپراتور اصلی رنو:
همانطور که می دانید، اواپراتور از جمله مهم ترین قطعات سیستم تهویه مطبوع خودرو بوده که در آن، کیفیت قطعه استفاده شده اهمیت زیادی دارد. درنتیجه توصیه ی مجله رنو ایران به شما آن است که قطعه استاندارد و مورد تایید شرکت رنو را خریداری نمایید تا ضمن بهره مندی از کیفیت مورد تایید رنو، از وارد شدن خسارت های احتمالی بیشتر و تحمیل هزینه های بیشتر جلوگیری نمایید.
اگر به علت بروز هرگونه ایراد و عملکرد غیرعادی خودروی رنو خود، نیازمند کمک هستید، می توانید به یکی از نمایندگان خدمات پس از فروش آن در سراسر ایران یا یکی از شرکای تجاری آن مراجعه نمایید. اما در صورتی که به این نمایندگی ها دسترسی نداشتید، بهتر است مشخصه های شناسایی اصل آن را از نمونه های تقلبی بدانید. به منظور تشخیص بسته بندی اصلی از بسته بندی های دیگر باید به نکات زیر توجه نمایید:
- عبارتGroup Renault و Groupe Renault به هر دو زبان انگلیسی و فرانسوی بر روی تمام جعبه ها نوشته شده است.
• عبارت Genuine Parts و Pieces D’Origine وPiezas De Origen، به معنای قطعه اصلی بوده که بر روی تمام جعبه ها چاپ شده است.
علاوه بر این دو عبارت، هر عبارت دیگری به معنای تقلبی بودن بسته می باشد. همچنین در حال حاضر قطعه یدکی اصلی در دو بسته بندی سفید و کارتن ها قهوه‌ای رنگ تولید می گردند.
شاخصه ی دوم جهت شناسایی قطعه اصلی و استاندارد رنو، وجود برچسب های امنیتی این شرکت بر روی بسته بندی قطعه می باشد. این برچسب ها کد پیگیری منحصر به فرد خود را داشته که برای شناسایی فروشنده، قطعه و کشور سازنده، بر روی آن ها درج می شود. علاوه بر این، در ساخت این بر چسب ها از جوهر حساس به نور استفاده شده که با تغییر زوایه تابش، رنگ آن از خاکستری به طلایی تغییر پیدا خواهد کرد.
