ماشین هایی که با سوخت های فسیلی کار می کنند به منظور تکمیل فرایند عملیات احتراق در داخل موتور احتیاج به قطعه‌ای دارند که با ایجاد جرقه این کار را انجام دهد؛ این وظیفه به شمع Sparking Plug محول شده است. بعد از مکش سوخت به داخل سیلندر و ترکیب آن با هوا شمع وظیفه دارد که با جرقه زدن عمل احتراق را آغاز و انرژی تولید نماید. این انرژی سپس به وسیله ی قطعات دیگر مکانیکی سبب به حرکت درآمدن ماشین می شود. شمع خودرو یکی از اجزایی می باشد که روی موتور و در حقیقت بر روی سر سیلندر قرار می گیرد و یکی از مهمترین اجزا در فرایند احتراق ماشین می باشد. شمع ماشین از عایق چینی، الکترود، واشر و بخش های دیگر تشکیل می گردد و با دریافت ولتاژ بالا، عمل جرقه زنی در محفظه سیلندر را انجام می دهد.
اتین لونوار(Étienne Lenoir) فردی بود که در سال ۱۸۶۰ از یک شمع برقی در اولین موتور احتراق داخلی گازی خود استفاده نمود. ولی حق اختراع شمع خودرو به وسیله ی نیکولا تسلا، فردریک ریچارد سیمز و رابرت بوش به ثبت رسیده است. با این وجود فقط اختراعی که برای اولین بار به شکل تجاری و به صورت یک شمع با ولتاژ بالا در یک سیستم احتراق داخلی مورد استفاده قرار گرفت شمعی بود که به وسیله ی مهندس شرکت رابرت بوش ساخته شد و تحولی در موتورهای احتراق داخلی به وجود آورد.
شمع خودرو چگونه کار می‌کند؟
همانطور که خدمتتان عرض کردیم شمع از اجزای مختلفی تشکیل شده است. پس از این که کوئل ماشین جریان با ولتاژ پایین را از باتری ماشین دریافت نمود ولتاژ آن را بالا می برد و سپس این جریان ولتاژ بالا به شمع منتقل می شود. بعد از این اتفاق جریان بین دو الکترود مرکزی و جانبی موجود در شمع که یکی مثبت و دیگری منفی می باشد افزایش یافته و ساختار گازهای موجود در محفظه را تغییر می‌دهد. با بالا بردن ولتاژ گازهای موجود یونیزه می شوند و رسانای جریان الکتریکی شده و در محفظه ایجاد احتراق می نمایند. شمع های به صورت عادی به ولتاژی حدود ۱۲۰۰۰ تا ۲۵۰۰۰ ولت یا بیشتر احتیاج دارند تا بتوانند عمل احتراق را به خوبی انجام دهند.
انواع شمع خودرو
در بازار قطعات یدکی ماشین انواع مختلفی شمع وجود دارند که هر کدام ویژگی های منحصر به فرد خود را دارند. انواع شمع‌های خودرو عبارتند از شمع گرم، شمع سرد، شمع نیکلی، شمع ایریدیومی، شمع پلاتینیومی و شمع‌های چند الکترودی.
شمع های پلاتینیومی به خاطر این که جنس الکترود آن ها از آلیاژپلاتینوم می باشد، ضمن این که عمر بالایی دارند می‌توانند تا ۲۵۰۰ درجه سانتیگراد حرارت را تحمل نموده و تا ۱۰۰ هزار کیلومتر عمر مفید داشته باشند. شمع های ایردیومی نیز که جنس الکترود مثبت آن ها از ایریدیوم می باشد، طول عمر بالاتری نسبت به شمع های پلاتینیومی دارند.
علائم خرابی شمع رنو
شمع خودرو را باید یک قطعه مصرفی دانست که بر اثر استفاده در طول زمان مستهلک می. گردند و باید هر از چند وقتی آن ها را عوض کرد. با ایجاد جرقه به وسیله ی شمع مقداری اندکی از الکترود آن از بین می‌رود و در نهایت بعد از مدتی استفاده این الکترود به صورت کامل فرسوده می‌شود و توان جرقه زنی آن از بین خواهد رفت.
از اولین علائم خرابی شمع خودرو می‌توان به استارت نخوردن و کم شدن شتاب ماشین اشاره کرد. در ضمن ایجاد تغییرات یا صدمات فیزیکی در شمع نیز از نشانه هایی می باشد که زمان تعویض آن ها را مشخص می کند. شکسته شدن عایق چینی شمع یا تغییر اندازه سر شمع و تغییر رنگ عایق چینی آن نیز از دیگر علائم خرابی شمع می باشد. در برخی مواقع نیز رسوباتی در سر شمع جمع می شود و در عملکرد درست آن اختلال به وجود می آورد. از شایع ترین خرابی شمع ها نیز به دود زده و سیاه شدن شمع ها باید اشاره داشت که البته این نشان می دهد که در ترکیب نسبت هوا و بنزین خودرو مشکلاتی وجود دارد. در برخی مواقع نیز خاکستر سفید رنگ بر روی سر شمع قابل دیدن است که بر اثر کیفیت سوخت ایجاد می‌شود اما با این وجود بر روی عملکرد این قطعه تاثیرگذار است.
روغن زدن شمع‌ها نیز نشانه بدی برای مالک ماشین می باشد؛ چون که به معنای ورود روغن به داخل سیلندر، روغن سوزی موتور و تأثیر سوختن آن بر روی شمع بوده که باید هر چه سریع تر برای حل این مشکل به متخصص مراجعه نمود. به از بین رفتن الکترودهای شمع نیز دقت کنید تا در صورت تغییرات نامناسب در اولین فرصت آن را عوض کنید. همچنین اگر موتور خودرو در حالت ثابت سخت کار می کند امکان دارد شمع های ماشین نیاز به سرویس داشته باشند. مصرف سوخت بیش از اندازه نیز امکان دارد به خاطر عملکرد نا مناسب شمع‌ها و در نتیجه افزایش مصرف سوخت باشد. خام سوزی موتور و قدرت پایین موتور در زمان شتاب گرفتن نیز به شما گوشزد می‌کند که به فکر شمع جدیدی برای ماشین خود باشد.
