خام سوزی خودرو چیست؟
گاهی اوقات مصرف بنزین اتومبیل‌تان بیش‌ازحد بالا می‌رود و به همین نسبت، آمپر بنزین زودتر از موعد به سمت حرف E تمایل پیدا میکند. همچنین در کنار این مورد، به‌راحتی می‌توان بوی بنزینی را که از اگزوز خارج میشود، استشمام کرد؛ در این حالت، گفته میشود که خودرو دچار خام‌سوزی شده است پس وقتی در خودرو، بنزین به‌خوبی و به‌اندازه لازم با اکسیژن ترکیب نمی‌شود، فرآیند احتراق به‌صورت کامل انجام نمی‌شود و بنزین بدون واکنش از اگزوز خارج میشود. به این روند مشکل خام سوزی خودرو یا ناقص سوختن سوخت خودرو می‌گویند.در واقع هنگام خام سوزی، بنزین در مسیر درستی قرار دارد؛ اما به‌دلایل متعددی بد یا ناقص می‌سوزد.
علائم خام سوزی ماشین
خارج شدن دود سفید، بوی بنزین اطراف اگزوز، کارکرد نامنظم موتور هنگام درجا کارکردن، روشن شدن چراغ چک و مشاهده ی دوده روی شمع ها ، افزایش مصرف بنزین اشاره کرد.
هم چنین خام سوزی باعث افزایش مصرف بنزین نیز می شود زیرا بنزین را ناقص می سوزاند. خام سوزی در برخی از موارد حتی باعث کوپ کردن موتور هم می شود. در خودرو های انژکتوری این موضوع کمتر به چشم می خورد زیرا میزان بنزینی که ارسال می شود اندازه گیری می شود.
دلایل خام‌سوزی خودرو چیست؟
-
خرابی سیستم جرقه‌زنی:
سامانه جرقه‌زنی پیشرانه‌های بنزینی، از بخش‌هایی هم‌چون کویل، شمع‌ها، وایر و… تشکیل شده است. در صورت بروز ایراد در هر یک از این قسمت‌ها و اعمال جرقه ناقص درون سیلندر، باید منتظر عواقبی هم‌چون ریپ‌زدن موتور یا خام‌سوزی بنزین درون سیلندر باشیم. چراکه اگر جرقه سر شمع‌ها از کیفیت لازم برخوردار نباشد، مرحله انفجار سوخت درون محفظه احتراق نیز به نحو مطلوب صورت نخواهد گرفت و بنزین فرصت سوختن کامل را به دست نخواهد آورد. بنابراین، پس از بازشدن سوپاپ دود، بخشی از سوخت همراه با سایر گازها به صورت خام به سمت انتهای اگزوز روانه خواهد شد.واضح است که اگر یک شمع به‌طور کامل از کار بیفتد و جرقه‌ای درون سیلندر صورت نگیرد، کل بنزین موجود درون محفظه احتراق بدون آنکه واکنشی با اکسیژن داشته باشد، از اگزوز خارج میشود و خام‌سوزی نسبتا شدیدی را به وجود می‌آورد.
-
نقص در سیستم انژکتور:
انژکتورها دارای سوراخ‌های بسیار کوچکی هستند که سوخت مایع را به قطرات بسیار ریز و پودرمانند تبدیل و به درون منیفولد هوا یا محفظه سیلندر تزریق میکنند. اگر انژکتور کار خود را به‌درستی انجام ندهد یا سوراخ‌های ریز سر آن دارای قطر بیشتر از استاندارد باشند و بنزین را بیشتر از حد معمول به درون سیلندر بپاشند، آن‌گاه نسبت استاندارد میان غلظت سوخت و هوا برهم می‌خورد و بنزین به حالت خام‌سوزی از اگزوز خارج میشود.بنابراین، بهتر است انژکتورها طی بازه‌های مشخص توسط افراد متخصص چک شوند و در صورت کثیفی، شستشو داده شوند و اگر نیاز به تعویض داشته باشند، این کار صورت گیرد تا موتور خودرو بدون خام‌سوزی و در بهترین حالت به کار خود ادامه دهد.
-
خرابی سنسور اکسیژن و سایر حس‌گرهای وابسته به سیستم سوخت‌رسانی:
سنسور اکسیژن با تجزیه‌وتحلیل گازهای خروجی از اگزوز و ارزیابی میزان اکسیژن موجود در این گازها، اطلاعات لازم را به ایسیو جهت تعیین میزان پاشش دقیق سوخت ارسال خواهد کرد. در صورت خرابی این قطعه و ارسال داده‌های ناصحیح به واحد پردازشگر کنترل مرکزی خودرو، میزان پاشش سوخت توسط انژکتورها که از سوی ایسیو کنترل میشوند، چندان دقیق نخواهد بود و در صورت تزریق بیش‌ازحد سوخت به درون سیلندر، موجب بروز خام‌سوزی در موتور خواهند شد. همچنین سایر حس‌گرها نظیر سنسور فشار هوا map، حس‌گر جریان هوا، سنسور موقعیت دریچه گاز و … نیز اطلاعات لازم جهت میزان و زمان پاشش سوخت را به کامپیوتر مرکزی موتور ارسال میکنند؛ بنابراین، خرابی آن‌ها نیز ممکن است به بروز عیب خام‌سوزی منجر شود.
-
نقص در سیستم اگزوز:
خرابی سیستم اگزوز نیز، یکی دیگر از عواملی است که می‌تواند موجب اختلال و بروز خطا در عملکرد سیستم پاشش سوخت به درون موتور شود و ضمن افزایش میزان مصرف بنزین، موتور را با پدیده خام‌سوزی مواجه کند؛ بنابراین، واجب است که همواره از سالم بودن تمامی منبع‌های اگزوز و همچنین لوله‌های این سامانه اطمینان حاصل کنید.
عوامل خام سوزی در موتور های کاربراتوری به ترتیب اهمیت و شایع بودن:
- بالا بودن سطح مایع بنزین در پیاله ی کاربراتور
- بیش از حد باز بودن پیچ تنظیم سوخت دور آرام(به اشتباه همون پیچ هوا)
- بیش از سایز استاندارد بودن ژیگلور ارسال سوخت اصلی
- بیش از سایز استاندارد بودن ژیگلور دور آرام
- گرفتگی منفذ ورودی هوا ی ژیگلور دور آرام.
- شل بودن درپوش ژیگلور دور آرام
- سوختن یا پارگیه واشر نیم تنه ی پایین کاربراتور (شایع در پاترول)
- باز ماندن دریچه دوم سوخت
- تا آخر بسته نشدن ژیگلور دور آرام
- عدم کارد صحیح سیستم ساسات در کاربراتور های ساسات اتوماتیک
- مرطوب شدن بیش ازحد هوا از آب یا روغن(مخصوص موتور هایی که روغن سوزی دارند)
- عدو وجود ساچمه در کف استوانه (گاید )تلمبه ی کمکی و گاید نازل سوخت تلمبه
- ترک داشتن یا کربونیزه شدن شمع ها.
- نشتی از سوپاپ های بنزین.
دلیل خام سوزی خودرو انژکتوری
فیلتر هوای کثیف مانع از ورود میزان مناسب اکسیژن شده و همین قضیه منجر به کاهش توان و سوخت و ساز خودرو میشود. فیلترهوای کثیف را هم از روی کارکرد آن و هم از ظاهر می‌توان تشخیص داد.
هم چنین در خودروهایی که دارای فشار شکن سوخت هستند، خرابی این قطعه منجر به عبور بیش از حد بنزین از ریل و مسیر سوخت به باک میشود که باز هم باعث کمبود میزان سوخت در مسیر خواهد شد.یک راه برای آزمایش کردن این قطعه، بستن مسیر برگشت بنزین با انبردست و نگاه به کارکرد موتور در حالت درجا و با بالا بردن دور موتور است.
هر خام سوزی ای مصرف بالا ایجاد میکند اما هر مصرف بالایی خام سوزی ایجاد نمیکند. خام سوزی همیشه با کربونیزه شدن سر شمع (سیاه شدن ) همراه است و دود سیاه از اگزوز زمانی که موتور در جا کار میکند یا حتی با دور بالا( اما ممتد کار کند. ) مشاهده می شود.
12 راهکار قطعی مشکل خام سوزی خودرو
1-تنظیم کردن شناور :که باید طوری آن را تنظیم کنید که بنزین تا مقدار دو سوم از پیاله را اشغال کند.
2-تعویض سوزن شناور به دلیل بی کیفیت بودن سوزن شناور یا خورده گی سوزن و نشیمنگاه آن
3-انتخاب ژیگلور با سایز مناسب
4- انتخاب ژیگلور دور آرام با سایز مناسب
5-روی درب کاربراتور های مختلف یک مسیر برای عبور هوا برای ترکیب شدن با بنزین در دور آرام وجود دارد که معمولأ در سرویس ها از چشم تعمیرکاران دور میماند آن مسیر را کشف و سرویس کنید.
6- اگر درپوش روی ژیگلور دور آرام شل باشد یا خود ژیگلور به دلیل خراب بودن رزوه ها سر جایش به درستی ننشیند نیز خام سوزی درحالت در جا کار کردن مو تور اتفاق میافتد نیم تنه کاربراتور بررسی کنید اگر واشر از لای بدنه بیرون زده باشد اقدام به تعویض آن بکنید.
7- سرویس روغن کاری، تقویت فنر: به دلیل گیرپاچ بودن میل و پولک دهانه ی دوم ارسال سوخت یا ضعیف بودن فنر برگشت آن گاهی اوقات دریچه بعد از پایین آمدن دور موتور به جای اولش برنمیگردد.
8- کاربراتور هایی که با “بیمتال ” های برقی یا با دمای آب کار میکنند اگر راه آب مسدود شده باشد یا مدار الکتریکی “بیمتال” قطع شده باشد دچار خام سوزی میشوند.
9- تعویض یا برداشتن هوا : خیس شدن هوا باعث مسدود شدن منافذ آن میگردد چه بر اثر آب ناشی از عبور از رودخانه چه بر اثر بالا بودن بخار روغن.
10- بررسی و رفع عیب : در کف” گاید “تلمبه ی کمکی یک ساچمه وجود دارد درست در موازات “گاید” تلمبه، یک “گاید” دیگر نیز وجود دارد که داخل آن یک قطعه استوانه یک ساچمه و یک فنر ظریف قرار دارد چنانچه این قطعات سر جای خودشان نباشند مکش پیستون ها به پیاله ی سرایت کرده و یک مسیر فرعی برای ارسال سوخت برای موتور ایجاد میشود
11- تعویض شمع باطل: خام سوزی موتور در دور آرام باعث کربونیزه شدن سر شمع میشود که با پایین آوردن کیفیت جرقه زنی شمع در دور های بالا به شدت موتور را دچار خام سوزی میکند. و همچنین وجود ترک. شمع را تمیز کرده و به روش های گوناگون جرقه ی سر آن را مشاهده کنید، جرقه حتمأ باید در نوک شمع زده شود اگر در جایی غیر از نوک الکترود میانی جرقه زده میشود شمع را عوض کنید ولو اینکه آن را تازه خریده باشید.
12- فیلرگیری یا باز کردن سرسیلندر: نشتی از سوپاپ های بنزین ممکن است بر اثر سفت بودن فیلر ها باشد یا عدم آبندی سوپاپ در نشیمنگاهش.
بنابراین، توصیه میشود ضمن انجام صحیح و به‌موقع سرویس‌های دوره‌ای، در صورت بروز هرگونه ایراد در سیستم جرقه‌زنی، سنسور اکسیژن، سامانه اگزوز و… هر چه سریع‌تر نسبت به رفع آن اقدام کنید تا شاهد بروز ایراد خام‌سوزی در موتور خودرو نباشید.
کلام آخر
ایراد خام‌سوزی در موتور خودرو، از آن دسته عیوبی است که می‌توان با انجام سرویس‌های دوره‌ای به‌موقع، استفاده از مکمل‌های اورجینال و استاندارد، شستشوی انژکتورها به روش اصولی، پایش سیستم جرقه و برق خودرو و رفع هرگونه ایراد، تعویض به‌موقع شمع‌ها و وایرها، پاک‌سازی مسیر ورودی هوا و تعویض به‌موقع فیلتر آن، تعویض منبع اگزوز خراب و رفع هرگونه نشتی و پارگی سامانه اگزوز و…. تا حد زیادی از آن اجتناب کرد.
