جالب است بدانید احتراق سوخت های فسیلی در داخل محفظه ی موتور ماشین حرارت بالایی تولید می کند و این حرارت علاوه بر گرم کردن موتور و کمک به عملکرد بهینه آن باید مدیریت گردد. سیستم های گرمایشی و سرمایشی ماشین ها به نوعی با یک دیگر در ارتباط بوده و عدم عملکرد درست هر کدام می تواند به طور مستقیم بر دیگری اثر گذار باشد.
برای این که سیستم ها به درستی کار نمایند باید موتور ماشین به خوبی داغ شود، پس از آن خنک کننده در اطراف گرما در اثر برخورد با هوای محیط خنک شده و قسمتی از آن نیز به جهت گرم کردن فضای درون کابین توسط دریچه های تعبیه شده بر روی داشبورد به داخل ماشین وارد خواهند شد. در حقیقت گرم کردن ماشین توسط بخاری با استفاده از گرمای آب موتور صورت می گیرد.
بیشتر بخوانید: نحوه ی عیب یابی کولر ماشین
این گرما به وسیله ی آب رادیاتور به خود گرفته شده و قسمتی از آن در رادیاتوری که برای بخاری ماشین تعبیه شده است، راه پیدا می کند. با وارد شدن این گرما به رادیاتور بخاری، فن که در آن تعبیه گشته است؛ با گذر دادن جریان هوا، هوای گرم را به سمت داخل کابین منتقل می کند. در زمان گذشته به دلیل آن که در ساخت رادیاتور از مس و یا برنج استفاده می شد؛ مراحل گرم شدن ماشین کمی زمان بر بود. اما در خودرو های امروزی به دلیل استفاده از آلومینیوم در ساخت رادیاتور و بالا بودن ارتباط حرارتی آلومینیوم، ماشین و بخاری آن سریع تر گرم خواهند شد.
تاثیر عملکرد ترموستات روی بخاری ماشین را بشناسید:
وظیفه ی ترموستات تغییر مسیر آب موتور و خنک نگه داشتن آن است. هنگامی که دمای آب موتور بالا تر برود؛ ترموستات که یک وسیله یا همان قطعه مکانیکی است، باز شده و آب را به چرخش یا گردش در خواهد آورد تا دما را تنظیم یا کنترل نماید. هنگامی که ترموستات به طور کامل باز شود؛ آب هم همیشه در حال چرخیدن بوده و فرصت برای گرم کردن موتور را به دست نخواهد آورد. هنگامی که آب وارد رادیاتور می شود، دمای لازم به جهت داغ کردن دیواره های آن وجود ندارد. وقتی بدنه رادیاتور داغ نباشد، باد گرم بخاری تولید نمی شود. به جهت استفاده از بخاری ماشین باید دو رادیاتور وجود داشته باشد. اول رادیاتور که همان رادیاتور اصلی خودرو می باشد و وظیفه ی کار خنک کردن موتور خودرو را بر عهده دارد. رادیاتور دوم ماشین، عملکرد گرم کردن خودرو و گرم کردن موتور را بر عهده دارد.
از جمله مهم ترین ویژگی های بخاری، از بین بردن بخار بر روی شیشه های جلو و عقب ماشین است. نحوه ی کار کردن کولر خودرو، مثل کولر های گازی در منازل و اداره ها بوده؛ با این تفاوت که کولر گازی خانگی نیروی خود را از برق شهری خواهد گرفت اما کولر خودرو قدرت یا نیرو خود را از موتور دریافت می نماید.
شیوه ی کار کردن کولر ماشین:
- اول، گاز کولر درون کمپرسور کولر فشرده خواهد شد.
- دوم، کمپرسور به جهت فشردن گاز کولر قدرت خود را از طریق تسمه هیدرولیک یا همان تسمه دینام از موتور دریافت می نماید.
- سوم، گاز فشرده شده در کانال کولر که شبیه با رادیاتور کوچک بوده آزاد می شود و طبق قانون های فیزیک حاصل فرمول زیر عددی همواره ثابت است. در نتیجه با بیشتر شدن حجم کولر گاز، در صورت کسر، دمای آن، در مخرج کسر، به شدت کاهش می یابد.
اجزای تشکیل دهنده ی بخاری ماشین عبارت است از:
- اول، بوستر بخاری.
- دوم، رادیاتور خودرو.
- سوم، دریچه ی تقسیم کننده هوا.
- چهارم، اهرم دریچه های تقسیم هوا.
درنتیجه ی وارد شدن یک ضربه یا آسیب وارد شدن به هرکدام از این قطعات سبب اختلال در عملکرد بخاری یا کولر خودرو خواهد شد.
بیشتر بخوانید: نحوه ی تست کمپرسور کولر خودرو
زمان لازم به جهت آماده شدن بخاری ماشین:
اگر سیستم گرمایشی ماشین مشکلی نداشته و به درستی کار نماید، مدتی طول خواهد کشید تا گرمای موتور تولید و از طریق دریچه به داخل ماشین انتقال یابد. در صورت درست کار کردن ترموستات، آب موتور ماشین پس از گذشت زمان، گرم شده و سیستم های گرمایشی ماشین شروع به کار کردن می نمایند. مدت زمان لازم برای گرم شدن اتاقک برای خودرو های کاربراتوری، حدود پانزده دقیقه و برای ماشین های انژکتوری، نزدیک به سه دقیقه می باشد.
چگونه از کارکرد درست بخاری خودرو مطمئن شویم؟
سیستم بخاری نسبت به کولر، ساده تر و حتی کم هزینه تر می باشد. از آن جایی که موتور ماشین گرمای زیادی تولید می کند؛ می توان از این گرمای ساخته شده به وسیله ی موتور برای گرم کردن داخل اتاق ماشین استفاده نمود؛ یعنی باید به کمک قطعاتی که گرمای ایجاد شده درون موتور را به داخل اتاقک ماشین رساند. از اصلی ترین خرابی های بخاری خودرو می توان به کمبود گرمای تولید شده به واسطه آن اشاره نمود. گرفتگی و یا خراب شدن رادیاتور بخاری می تواند عامل این اتفاق باشد. در صورتی که رادیاتور کار را به شیوه ی درست انجام ندهد؛ انتقال حرارت به درستی صورت نگرفته و بخاری ماشین فضای داخل را به خوبی گرم نخواهد کرد.
دلیل بوی نامطبوع پس از روشن کردن ماشین چیست؟
به دلیل آن که پوسته فن ماشین درز بندی درستی نداشته و هوای اطراف آن وارد کابین شده و بوی بد و نامناسبی را ایجاد خواهد کرد.
علت کار نکردن بخاری ماشین چیست؟
برخی از افراد بر این باورند که اگر بخاری کار نکند، به موتور ماشین فشار خواهد آمد. اما واقعیت این است که بخاری ماشین از گرمایی استفاده می کند که به صورت عادی از بین رفته و هیچ گونه فشار خاصی به موتور یا تاثیر خاصی در مصرف بنزین نخواهد گذاشت.
اول، گرفتگی رادیاتور بخاری:
یکی از مهم ترین علل گرم نشدن بخاری مربوط به کثیفی و جرم گرفتن رادیاتور و لوله های آب بخاری می باشد.
دوم، خرابی فن یا دمنده ی بخاری:
دلیل دیگر که شایع است؛ خرابی فن یا دمنده بخاری می باشد. در این حالت رادیاتور به صورت درست گرم شده و آب داغ موتور نیز وارد سیستم ماشین خواهد شد؛ اما در نهایت هوای محیط به درستی وارد کابین ماشین نخواهد شد.
سوم، کافی نبودن آب موتور:
در برخی از مواقع، آب موتور کافی نبوده و سطح آن پایین خواهد آمد و در نتیجه شبکه گرمایی بخاری نمی تواند به درستی عمل تبادل حرارتی را انجام دهد.
بیشتر بخوانید: نکاتی برای قوی تر شدن کولر خودرو
چهارم، اشکال در دریچه های بخاری:
از دیگر علل گرم نشدن بخاری، اشکال در دریچه های بخاری و ورود به هوای سرد و خروجی مسیر هوای بخاری می باشد که سبب ولرم شدن یا سرد شدن باد بخاری خواهد شد.
پنجم، باز ماندن ترموستات:
از دیگر عواملی که در کارکرد بخاری ماشین نقش مهمی داشته، ترموستات ماشین است. وظیفه ی ترموستات آن است که در مسیر آب موتور تغییر ایجاد کنند. بدین معنا که زمانی که نیاز به خنک کردن نبوده؛ آب همچنان داخل آن به چرخش ادامه داشته باشد.
ششم، پایین بودن سطح مایع سیستم خنک کننده:
پایین بودن سطح مایع سیستم خنک کننده یا همان ضد یخ سبب می شود تا گرمای بخاری تا حد زیادی کم و یا قطع گردد.
هفتم، جرم گرفتن پروانه های واتر پمپ:
جرم گرفتن و خوردگی واتر پمپ سبب می گردد تا گردش آب در دور آرام بسیار کند و یا حتی گاهی اوقات متوقف گردد.
هشتم، آیا ماشین بخاری برقی دارد؟
بخاری ماشین، برقی نبوده و به وسیله ی گرمای آب موتور کار نموده؛ بدین صورت که گرما توسط آب رادیاتور جذب و به رادیاتور بخاری انتقال می یابد. به وسیله ی فن موجود در بخاری، گرما منتقل خواهد شد؛ یعنی هوای گرم به سمت اتاقک می رود.
